Mariekepad

TERUG NAAR TILBURG

voormalig gemeentehuis

foto peter van der wielen

HELVOIRT

VOORMALIG GEMEENTEHUIS &

OUDE SINT NICOLAASKERK


Voorafgaand aan de wandeling is het leuk om eerst even de Torenstraat in te lopen. Het is ca. 250 m tot de protestantse kerk. Deze kerk werd in eerste instantie in de 12e eeuw als een houten kapel gebouwd. De eerste vermelding van Helvoirt stamt van 1192 en is gerelateerd aan de bouw van deze kapel in “Hellevorth” die werd gefinancierd door heer Giselbert van Tilburg en zijn moeder. De huidige kerk dateert uit de 15e eeuw maar is daarna nog enkele keren verbouwd. 

oude sint nicolaaskerk

Torenstraat 47, gelegen schuin tegenover de kerk is de woning die vanaf 1871 werd bewoond door dominee Theodorus van Gogh, de vader van Vincent, zijn echtgenote en vijf van hun kinderen waaronder Vincent's broer Theo. Vincent heeft hier zelf nooit gewoond maar verbleef in die tijd in Den Haag en later in Londen, waar hij werkzaam was bij kunsthandel Goupil & Co. Hij bezocht zijn ouders echter regelmatig en heeft diverse schetsen van Helvoirt gemaakt, o.a. van de protestantse kerk. In de kerk staat op een koperen lezenaar een statenbijbel uit 1702die dominee Van Gogh bij zijn vertrek uit Helvoirt in 1875 aan de kerk schonk. De domineeswoning is een statig witgepleisterd huis dat stamt uit 1657, destijds gelegen aan een van de twee verharde wegen die Helvoirt rijk was en die in die tijd nog Kerkstraat heette. . 

woning dominee van gogh

ca 1880, ten tijde van bewoning door fam van Gogh

mobilisatie 1914-1918: 

militairen op terras van café De Zwarte Leeuw.

situatie 1875

situatie 2023

Waar ooit een gezellig dorpsplein lag….. 



doorkruist nu de drukke rijksweg Tilburg - ’sHertogenbosch  het dorp Helvoirt  en snijdt het zuidelijk deel van de rest van het dorp af. Eind jaren vijftig van de 20ste eeuw werddezeN65 vierbaans en in zuidelijke richting verlegd. Daarvoor werden tien panden gesloopt, waarvan sommige met een lange geschiedenis. Hierdoor verdween in Helvoirt het karakteristiekeplein, waarop de dorpslinde stond en waaraan enkele rustieke herbergen waren gelegen. Het werd in vroegere jaren ’t Eind genoemd en was het brede verbindingsstuk van de Torenstraat en de Molenstraat. Van hetpleintjeresteert onder meer voormalig restaurant De Zwarte Leeuw(nu Lots), volgens de overlevering al bestaand sinds 1438. 

Maar er was al eeuwenlang meer horeca te vinden hetgeen wijst op de functie als pleisterplaats voor de vele reizigers van en naar Antwerpenen Nijmegen. Ook was er sprake van zgn. stille kroegen, er werd zonder vergunning getapt in de voorkamer van particuliere woningen. Door de mogelijke maar nog onzekere ondertunneling van de N65 zou hopelijk iets van het vroegerepleintjekunnen worden hersteld, maar dan helaas zonder de verloren gegane historischelinde engebouwen.